Workshop: Hoe bereik je diepe participatie
Anouk Spelt
31 januari 2025 10:00
Op dinsdag 21 januari 2025 vond Wetenschnapps XXL plaats in het Academiegebouw in Utrecht. Samen met José de Wit van het Universiteitsmuseum Utrecht en Rosan van Halsema van NIOO-KNAW organiseerden we een workshop over: Hoe kunnen we een diepere verbinding met ons publiek creëren? Dit is een vraag waar veel wetenschapscommunicatoren tegenaan lopen, en hierbij kunnen ze veel leren van ontwikkelingen in citizen science. In onze sessie verkenden we 'good practices' en uitdagingen, en bespraken we samen met de deelnemers wat we weten en wat we nog moeten leren.
We begonnen de sessie met het introduceren van citizen science en de kenmerken ervan, bijvoorbeeld dat het algemeen goede wetenschap is en dat deelnemers moeten profiteren van hun deelname. Daarna leerden we meer over hoe burgers betrokken kunnen worden bij elke stap van de onderzoekscyclus. Door verschillende voorbeelden te laten zien, van eenvoudige betrokkenheid tot diepere participatie, werd de weg vrijgemaakt om dieper in te gaan op de specifieke uitdagingen en best practice cases.
José presenteerde de challenge case: Citizen Science in een Universiteitsmuseum waar de bezoeker onderzoeker wordt. Ze presenteerde drie vroegere en huidige citizen science projecten die ze in het museum hebben: “Check je plek”, ‘Slaaponderzoek’ en ‘Duivenonderzoek’. De vraag die ze stelde was: “Wat kunnen we doen om meer gegevens te verzamelen buiten het museum?” In haar break-out sessie besprak de groep verschillende opties om te verbeteren. Bijvoorbeeld; vraag scholen die al naar het museum komen om te helpen, betrek mensen bij het zoeken naar onderzoeksvragen, zoek naar dingen die families kunnen helpen en doen in het museum in plaats van erbuiten en maak meer reclame in het museum. Het inzicht dat we het meest deelden was dat families en mensen willen helpen, en in het museum zijn ze in de juiste omgeving en hebben ze de tijd om te helpen, maar met alles wat ze moeten invullen of terugbrengen na hun bezoek moet er meer voordeel voor hen zijn om mee te doen. Wat hebben ze eraan? Een vraag om over na te denken voor nieuwe citizen science projecten!
Rosan presenteerde de best practices: de projecten “Vang de Watermonsters” en “Water op de Kaart”. Deze twee citizen science projecten zijn gericht op de waterkwaliteit in Nederland. De drie vragen die ze voorstelde waren: (1) Hoe communiceer je de onzekerheid en nuance? (2) Hoe kom je verder dan 'Het is door burgers gedaan, ik vertrouw de data niet'? (3) Hoe laat je zien dat de data goed gevalideerd is? In haar break-out sessie ging ze vooral in op de ervaringen die ze opdeed in de projecten, die varieerden van mensen gemotiveerd krijgen (en ook dat het oké is als mensen niet meedoen en in plaats daarvan leren dat wetenschap bedrijven moeilijk is), het trainen van vrijwilligers, rendementspercentages, burgers ook als lobbyisten voor theoriegemeenten, communicatie over het project en het belang van het betrekken van stakeholders en andere partners. We raakten ook de vragen aan die ik stelde over de onzekerheid en het wantrouwen in Citizen Science. Er werden verschillende ideeën geopperd, zoals het vanaf het begin betrekken van belanghebbenden die gebruik willen maken van je gegevens, het stellen van de juiste vragen (zoals vragen over gegevens op een grote topografische schaal) en communiceren over het proces om tot het resultaat te komen (vooral deelnemers duidelijk maken dat het soms erg lang duurt om tot resultaten te komen).
We willen de organisatoren van Wetenschnapps XXL bedanken voor de uitnodiging om deze workshop te geven. Wil je meer informatie over deze specifieke gevallen, aarzel dan niet om contact met ons of de specifieke persoon op te nemen.