Nederland zet volgende stap richting Open Science: Belangrijke kansen voor Citizen Science
Citizen Science Nederland
27 november 2025 09:55
Open Science NL heeft het Werkprogramma 2026–2027 gepubliceerd, waarin dertien nieuwe financieringsinstrumenten worden aangekondigd die een volgende stap vormen in het verankeren van Open Science in Nederland. Het programma bestrijkt het volledige spectrum van Open Science, van Citizen Science Hubs en AI tot replicatiestudies en Open Science Infrastructure, en is gestructureerd rond vijf thema’s: Infrastructure, Capacity Building, Empowering Communities, Incentives en Monitoring and Evaluation. Het volledige bericht staat in het nieuwsitem “Work programme 2026–2027: the Netherlands takes the next step towards open science” op de website van Open Science NL.
Voor de Citizen Science-community bevat het nieuwe werkprogramma meerdere belangrijke kansen. Onder Capacity Building komt er een nieuwe ronde voor de Citizen Science Hubs, na de eerdere ronde waarin vijf hubs zijn gefinancierd. Onder Empowering Communities introduceert het programma de Community-led Citizen Science: Exploration Grant en de financieringslijn voor Open Science Meetings, bedoeld om samenwerking en kennisuitwisseling rondom Citizen Science te ondersteunen. Binnen Infrastructure biedt het instrument Open Science Infrastructure eveneens mogelijkheden voor Citizen Science-infrastructuur.
Deze instrumenten dragen gezamenlijk bij aan het verder verankeren van Citizen Science-praktijken, het uitbreiden van het CS-NL netwerk met meer burgercollectieven en community-initiatieven, en het versterken van de zachte en harde infrastructuur die nodig is voor sterke samenwerkingen tussen wetenschap en samenleving in Nederland.
Kernpunten voor de Citizen Science-community
Capacity Building – Citizen Science Hubs (volgende ronde)
Een nieuwe financieringsronde ondersteunt vijf extra Citizen Science Hubs, voortbouwend op de eerste ronde waarin vijf hubs werden gefinancierd. Dit biedt kansen voor zowel bestaande als nieuwe samenwerkingsverbanden om regionale structuren voor Citizen Science te versterken en om een goede landelijke spreiding te realiseren. Uitstekend nieuws dat het OS-NL-programma nog eens 5 Citizen Science Hubs zal financieren, om de verankering en bestendiging van Citizen Science-praktijken in heel Nederland verder te ondersteunen. Dit biedt niet alleen eerdere indieners de kans om hun CS Hub-concept bij te werken met de ontwikkelingen sindsdien, maar ook nieuwe constellaties van partners de mogelijkheid om samen een CS Hub te vormen in nieuwe regio’s van het land voor een goede vertegenwoordiging van het veld.
Empowering Communities – Community-led Citizen Science: Exploration Grant
De Community-led Citizen Science: Exploration Grant is ontwikkeld om community-led onderzoek te ondersteunen en het CS-NL netwerk uit te breiden met meer burgerinitiatieven en collectieven. De focus ligt op het versterken van de zachte infrastructuur die nodig is om wetenschap dichter bij de zorgen, interesses en nieuwsgierigheid van de samenleving te brengen. Met de Exploration Grant werkt OS-NL samen met de Nationale Wetenschapsagenda (NWA) aan het ontwikkelen van de benodigde zachte infrastructuur om community-led onderzoek te ondersteunen en financiering toegankelijk te maken voor burgerinitiatieven en collectieven, waarmee opnieuw een stap wordt gezet om wetenschap dichter bij de zorgen, interesses en nieuwsgierigheid van de Nederlandse samenleving te brengen. Het CS-NL-team verwelkomt deze uitbreiding van het netwerk van harte, zodat meer burgercollectieven en community-initiatieven kunnen deelnemen en financiering beter kan aansluiten bij hun behoeften in het realiseren van sterke samenwerkingen tussen wetenschap en samenleving.
Empowering Communities – Open Science Meetings
Via Open Science Meetings is financiering beschikbaar voor bijeenkomsten, workshops en andere samenkomsten die Citizen Science-thema’s verkennen, samenwerking stimuleren en verbindingen binnen de nationale Citizen Science-community versterken.
Infrastructure – Open Science Infrastructure (inclusief Citizen Science)
Het instrument Open Science Infrastructure biedt financieringsmogelijkheden voor Citizen Science-infrastructuur, zoals platforms, tools en andere voorzieningen die nodig zijn om Citizen Science duurzaam te ondersteunen en inclusieve deelname mogelijk te maken.